در آکادمی موسیقی دانوش برای تنبک دوره ها و کلاس های خاصی را داریم این دوره ها هم برای سنین بزرگسال و هم برای کودکان در بخش های جداگانه و ویژه برنامه ریزی شده است اصولا آموزش تنبک مبتدی تا پیشرفته شامل بخش هایی است که بایستی هر هنرآموز بگذراند تا بتواند این ساز را اصولی و صحیح بیاموزد و آموزش تنبک و دف فقط این نیست که چند ریتم ساده به هنرجویان آموخته شود چرا که تنبک ساز خاصی است که شامل تکنیک ها مختلفی برای اجرای ریتم های مختلف می باشد و یادگیری درست و اصولی همه این ها نیازمند آموزشی صحیح و تمرین های درست است.
تنبک
این ساز یکی از سازهای کوبه ای و جزء سازهای اصیل ایرانی می باشد این ساز سازی با قدمت فراوان است چرا که اصلا سازهای کوبه ای از اولین ابداعات بشر بوده است و این ساز نیز که ساخته شده از بدنه چوبی است که بخشی از پوست روی آن کشیده شده است از اولی ترین سازهای تولید شده می باشد.
جایگاه آن در موسیقی ایرانی بسیار خاص و ویژه است و در همه جای موسیقی ایرانی رد پای این ساز وجود دارد که در کنار دیگر سازها همیشه همراه بوده است قابلیت تنبک در اجرا بسیار فراوان است و تکنیک هایی که روی این ساز اجرا می شود به نسبت دیگر ساز ها واقعا جای توجه دارد در ادامه به مواردی از نکات آموزشی این ساز اشاره خواهیم کرد.
آموزش تنبک مبتدی تا پیشرفته
در آکادمی موسیقی دانوش، ما در دو بخش کاملا مجزا آموزش ها را پی می گیریم یکی در بخش کودکان و دیگری در بخش بزرگسالان. در بخش کودکان آموزش مبتنی بر روحیات کودکان پیش می رود و از همان ابتدا آموزش ها با شعر خوانی و ریتم خوانی همراه است در ادامه نیز که کودکان اندکی بیشتر با ریتم ها آشنا می گردند به یادگیری اصولی تر هر بخش از ریتم ها و تکنیک ها می پردازیم.
در ادامه نیز در بخش متوسطه کودکان را وارد تکنیک نوازی که از دوره قبل به شکل ساده آغاز گردیده بود می کنیم این بخش تا دوره پبشرفته نیز ادامه دارد که در این دوره پیشرفته کودکان با ریتم های دشوار تر و کامل تر موسیقی آشنا می شوند و همچنین اجرا در گروه و یا در کنار دیگر سازها را در کنسرت های هنرجویان تجربه می کنند و برای نوازنده حرفه ای شدن آماده می شوند.
در بخش بزرگسالان البته آموزش ها با شیوه های اصولی که در هر مکتب مشخص است پیش می روند در اینجا علاوه بر آموزش های معمول هر سبک ما بخشی را به عنوان اموزش های جانبی داریم که شامل مواردی است که برای هنرجویان جذاب تر بوده و کاربردی هم هست تا هنرجویان از همان ابتدا شیوه اجرا و نوازندگی در کنار دیگر سازها را ترجبه کنند و این خود باعث میشود آموزش ها کاربردی تر شده و برای هنرجویان ملموس تر باشد.
آموزش تکنیک نوازی در همه بخش ها یکی از اصول آموزش تنبک مبتدی تا پیشرفته می باشد که در این بخش نیزز با توجه خاصی پیش می رود چرا که تنبک نوازی با همه این موراد زیبا است و بدون آن نوازندگی تنبک معنایی ندارد. در ادامه آموزش ها پیشرفته تر گردیده و وارد دو نوازی و یا نوازندگی می شود که هنرجویان در این بخش وارد گروه آموزشگاه گردیده و به اجرا خواهند پرداخت.
در هر بخش آموزش ها زیر نظر مدرس آموزشگاه و با تاکید بر علاقه هنرجویان است و سعی بر آن می گردد تا آموزش ها بیشتر مبتنی بر اجرای آموخته ها باشد تا هم برای هنرجویان جذاب تر باشد و هم آموخته ها اصولی تر و کاربردی تر باشد.
اهمیت آموزش تنبک در کودک
تنبک همان طور که می دانید یکی از ساز های کوبه ای و از ساز های ایرانی می باشد.اهمیت این ساز مخصوصا در آموزش کودکان بسیار مهم و حائز اهمیت است. دلیل اهمیت کلاس تنبک برای کودکان از آن جایی است که درک ریتم و آمزوش صحیح آن به کودکان بسیار کمک کننده است.
از سویی خود تنبک هم سازی زیبا و جذاب است که می تواند همراه سازهای دیگر به آسانی نواخته شود و از سویی هم این اهیمت آن در آموزش و درک ریتم باعث می شود که سازی مناسب برای کودکان در ابتدای شروع آموزش باشد.
به علاوه این که کلا سازهای با مکانیزم نوازندگی آسان تر مانند سازهای کوبه ای برای کودکان مناسب تر هستند. آموزش آن هم در دوره ای آسان و جذاب میسر است به نحوی که می توان گفت دوره چندان سخت و پیچیده ای هم ندارد و از این روی می تواند سازی بسیار مناسب برای سنین پایین باشد.
از آنجایی که ساز تنبک توانایی فراوانی در همراهی دیگر سازها دارد، مدرس هم می توانند به راحتی سازهای دیگر را با نواختن اجمالی ان ها در کنار تنبک به کودکان معرفی نمایند و این خود باعث انتخاب بهتر کودکان در مراحل بعدی و درک بهتر از نوازندگی سایر ساز ها هم خواهد شد.
آموزش اصولی تنبک
این ساز زیبا و اصیل در همه جای موسیقی ایرانی همواره نقش داشته است. در محافل مختلف موسیقی،در بین عموم مردم، در زورخانه ها وخلاصه که این ساز سازی بسیار کاربردی و با قابلیت های فراوان است.
برای این که تنبک یاد بگیرید و بتوانید روی ساز نوازندگی انجام دهید فقط کافی است یک ساز در اختیار داشته باشید.و با اندکی تمرین می توانید به راحتی نوازندگی این ساز را بیاموزید. اما نوازندگی ساز فقط اجرای یک سری ریتم های ساده نوازندگی نیست.
تنببک سازی تکنیکی است که اگر اجرای آن با تکنیک های خاص خود صورت نگیرد کاملا مثل یک ساز معمولی کوبه خواهد بود که نهایتا برای همراهی استفاده شده و شاید حتی جذابیت خاصی هم بدین شکل نداشته باشد اما اگر بخواهیم درست و اصولی تنبک را بیاموزیم به یک کلاس اصولی و صحیح آموزش تنبک نیاز خواهیم داشت.
آموزش اصولی آموزش تنبک بدون نت یا با نت بایستی شامل یک سری اصول اولیه موسیقی باشد. اگر این اصول اولیه درست و طبق قاعده پیش برود در ادامه راه برای مراحل بعدی هموارتر خواهد شد.
کلاس تنبک
کلاس تنبک شامل یک سری آموزش هایی است که هم جنبه آموزش اصولی موسیقی را دارد و هم به یاددهی درست نوازندگی تنبک می پردازد. در کلاس تنبک که ما در آکادمی موسیقی دانوش برگزار می کنیم سعی کرده ایم تا آموزش های موسیقی به شکل آکادمیک و اصولی پیش برود.
همانطور که در بالا هم گفتیم اگر تنبک را در دستتان بگیرید و بدون حتی هیچ گونه آموزش نوازندگی کنید می توانید یک سری ریتم ها را روی ساز بنوازید.ولی آموزش اصولی تنبک چیزی فراتر از همراهی ساده چند ریتم است. اگر بخواهیم که به شکل درست و اصولی این ساز را بیاموزیم بایستی هم اصول موسیقی را درست و صحیح بیاموزیم و هم خود تنبک را که شامل تکنیک نوازی درست و اصولی ساز است بیاموزیم.
این ساز را به همراه تمامی تکنیک های مهم و اساسی تنبک نوازی در کلاس تنبک به شما آموزش می دهیم.
آموزش تنبک بدون نت
اکنون که با کلاس آموزش تنبک آشنا شدید بهتر می توانیم به بررسی این سوال بپردازیم.
آموزش تنبک بدون نت البته میسر است و می توان این ساز را بدون نت هم یاد گرفت و برای هنرجویانی که بخواهند صرفا بدون نت این ساز را بیاموزند می توان آموزش این ساز را این گونه پیش برد.
اما اگر بخواهیم اصولی تر و دقیق تر به کلاس نگاه کنیم بایستی بگوییم که آموزش حرفه ای این ساز بدون نت بسیار دشوار خواهد بود. نت ها روی این ساز به گونه ای که روی سازهای دیگر مثل تار و سه تار پیاده می شوند نیست و صرفا برای نشان دادن ارزش زمانی نت ها و یا مشخص نمودن جای ضربه به ساز و تکنیک مختلف نوازندگی می باشند.
از این رو یادگیری با نت ها نه تنها سخت نیست بلکه بسیار کار را هم برای هنرجویان راحت تر میکند. برخی به اشتباه فکر می کنند که یادگیری تنبک با نت کار را سخت تر خواهد کرد در حالی که به هیچ وجه اینگونه نیست.
در نهایت بایستی بگوییم که یادگیری اصولی و یا بهتر بگوییم حرفه ای تر ساز تنبک در کنار نت ها راحت تر خواهد بود هر چند که آموزش تنبک بدون نت هم امکان پذیر است.
تنبک
تنبک یا تمبک از سازهای ایراتی و از دسته سازهای ضربی میباشد قدمت سازهای ضربی به اندازه قدمت موسیقی است و جزء اولین سازهایی هستند که بشر از آن ها به طرق مختلف صدا گرفته است چرا که ایجاد ریتم تقریبا با هر وسیله حتی ابتدایی بسیار راحت و اسان بوده است از این روست که قدمت این دسته از ساغزها به طور کلی زیاد است و در مورد ساز تنبک نیز باید بگوییم که از قدیمی ترین ساز های ایرانی است که به طور تخصصی در موسیقی ایرانی همیشه جایگاهی ویژه داشته است.
انواع تنبک
تنبک از قدیم الایام به شکلی ساده تولید می شده است و خیلی شاید تنوع خاصی در گذشته نداشت و تفاوت تنبک ها بیشتر به جنس چوب و یا جنس پوست مربوط می شد ولی اکنون تنبک های مختلفی ساخته می شود که در زیر به چند نمونه از آن ها اشاره خواهیم کرد.
تنبک یک تکه
در تنبک های یک تکه که اکنون شاید بسیار کم باشد کل بدنه تنبک از یک چوب یک تکه تراشیده و ساخته می شد که استاد با وسایل و ابزار مختلف بدنه را ساخته و پرداخته می کرد که کار زمان بری هم بود است و در نهایت پوست روی چوب کشیده می شد.
تنبک چند تکه
در این تنبک بدنه از چند قسمت تراشیده می شود و بعدا با چسب به همدیگر چسبانده و آماده برای کشیدن پوست می شود ، ساخت این نوع تنبک نسبت به اولی کمی راحت تر است و به دلیل محدود نبودن کار دست سازنده را باز تر می گزارد.
تنبک ترکه ای
در تنبک های ترکه ای تنبک از چندین تکه چوب که اصطلاحا ترکه گفته می شود در کنار هم تشکیل و ساخته می شود که به طرق مختلف شکل گرفته و بدنه تنبک را می سازد. ساخت این مدل تنبک اتندکی راحت تر است و به دلیل چند تکه بودن و ترکه ای بودن بسیار هم سبک از آب در خواهد آمد که این خود شاید نوعی مزیت برای این مدل به حساب بیاید.
تنبک فایبری
در این مدل جنس بدنه تنبک اصلا چوب نیست و از پلاستیک فشرده و یا فایبر گلاس استفاده می شود که قالب گیری شده و می تواند تولید سریع و انبوه داشته باشد این مدل البته بسیار سبک است ولی تایید برخی اساتید نیست چرا که جنس صدای چوب را نخواهد داشت.
توصیه های خرید تنبک
شما در آکادمی موسیقی دانوش می توانید برای خرید ساز از مشاوره رایگان مدرس و اکادمی بهره مند شوید. تا بتوانید با بودجه ای مناسب بهترین ساز ممکن را تهیه کنید. داشتن سازی استاندارد برای اموزش از اولین گام های یادگیری موسیقی است. با سازی استاندارد میتوان به سرعت تنبک نوازی را فراگرفت و عکس ماجرا نیز صادق است. سازی که استاندارد نباشد مشکلات آموزشی فراوانی برای هنرجو پیش می آورد.
1- در انتخاب انواع تنبک که در بالا گفتیم به یاد داشته باشید که شاید هیچ یک بر دیگری برتری نداشته باشد و بهتر است که انتهاب از بین انواع تنبک را بر اساس خودتان برگزینید مثلا اگر تنبک برای کودکان باشد بهتر است که تنبک های سبک تر را انتخاب نمایید.
2-همیشه اینگونه نیست که تنبک های برند های معروف بهتر باشد بلکه تنبک را بر اساس صدای ان انتخاب می کنند و ممکن است در برندی خاص تنبک های بی کیفیت هم زیاد باشد پس در انتخاب تنبک جدای از نوع و مارک به صدا بیشتر توجه کنهید.
3-پوست روی تنبک نه باید خیلی شل و نه خیلی سفت کشیده شده باشد و لی در هر صورت بهتر است که پوست های سفت تر انتخاب نمایید چرا که به مرور شل تر خواهد شد.
4-بهتر است که بدنه هیچ گونه زبری نداشته باشد و اصطلاحا صاف و سیقلی باشد تا در هنگام نوازندگی پوست را خراش ندهد.
امیدواریم که توصیه های ما در خرید تنبک برای شما مفید باشد خوشحال می شویم نظرات یا تجربیات خود را در ادامه با ما در میان بگزارید.
آموزش این ساز در سه دوره آموزش ابتدایی ، آموزش متوسطه و دوره عالی تنبک کامل می گردد.
آموزش ابتدایی تنبک
در آموزش ابتدایی هم اهداف فرق دارند و هم اصول و مبانی آموزشی . در این دوره بر عکس دوره عالی تنبک ، هدف و قصد ما گاهی اوقات تنبک نوازی صرف نیست و برخی اوقات به عنوان پیش نیازی برای یادگیری موسیقی می باشد.
در این دوره شکل گیری درست مفهوم ریتم و اصول ریتم شناسی بسیار مهم تر جلوه می کند.
آموزش ها در این دوره به گونه ای پیش می رود تا فرد ارتباط مناسبی با ساز برقرار کند و بتواند اصول اولیه این ساز را که شامل طرز صحیح نوازندگی و اجرای درست برخی ریتم ها است به خوبی بیاموزد.
دوره متوسطه آموزش تنبک
در این دوره اما آموزش ها با اهداف مشخص تری پیش می رود.
اکنون دوره ابتدایی را پشت سر گذاشته ایم و با دید درستی که از این ساز و از مفهوم ریتم داریم به انتخاب ادامه مسیر پرداخته ایم. در اینجا دیگر هدفمان پیش ناز اموزش موسیقی نیست بلکه در کلاس آموزش صحیح و اصولی تنبک نوازی را خواهیم داشت.
در دوره متوسطه فرد با تمامی اصولی که در ساز های کوبه ای وجود دارد آشنا می گردد و می آموزد که چگونه این مبانی را روی ساز خود یعنی همان تنبک پیاده نماید. جدای از آن آموزش ها اندکی فراتر رفته به یادگیری ریتم های مختلف بسط پیدا می کند.
دوره عالی تنبک
در دوره عالی تنبک یعنی زمانی که می خواهیم به اوج گام برداریم. پر واضح است که رسیدن به این دوره پیش از هر چیز نیازمند تمرین فردی هر هنرجویی است. در ان مرحله استاد نقش راهنمایی را دارد که آموزش ها را هدایت می کند و اگر تمرین کافی نداشته باشید شاید هیچ فایده ای نداشته باشد.
در دوره عالی تنبک تمامی ریزه کاری های تنبک نوازی آموزش داده می گردد. هنرجو با تمامی تکنیک های نوازندگی آشنا می شود و می آموزد که چطور آن ها را در جاهای مختلف به کار ببرد. در دوره عالی تنبک همچنین دو نوازی و نوازندگی در گروه را تجربه خواهیم کرد و در ادامه شرکت در کنسرت ها و اجرا های مختلف صحنه ای تا فرد بتواند آموخته های خود را به درستی ارائه دهد.
برترین کتب آموزشی تنبک در آموزشگاه موسیقی
کتاب هایی که برای آموزش تنبک در آموزشگاه موسیقی مورد استفاده اساتید قرار می گیرد در دو دسته می گنجند.
کتاب های آموزش تنبک برای کودکان
کتاب های آموزش تنبک برای بزرگسالان
هر دو این کتاب ها به آموزش صحیح و اصولی تنبک می پردازند ولی هر یک متناسب با سن و روحیات هنرجویان نوشته شده است و لذا توصیه می کنیم که به فراخور سن هنرجو حتما از کتاب های متناسب با آن استفاده کنید تا در نهایت ، آموزشی اصولی و پایدار همراه با انگیزه در هنرجویان را شاهد باشیم.
کتاب های آموزش تنبک برای کودکان
این کتاب ها همانطور که گفتیم با در نظر گرفتن روحیات ، علایق و سلایق کودکان نگاشته و تالیف شده است. در نگارش این کتاب ها سعی بر آن بوده تا با استفاده از تصاویر و شکل های کودکانه در هنرجو ایجاد انگیزه و ارتباط بهتر شود. از کتاب های خوب و اصولی که در این حیطه تالیف شده است می توان به کتاب لطف تنبک اشاره کرد.
لطف تنبک
این کتاب یکی از کتاب های خوب آموزشی تنبک برای کودکان است. این کتاب که کاری از لیلا حکیم الهی می باشد زیر نظر استاد حسین علیزاده به نگارش رسیده است. مشاوره فنی آن در ساز تنبک استاد داریوش زرگری می باشد. در این کتاب سعی شده تا آموزش ریتم های تنبک با شعرهای کودکانه صورت بگیرد که این کار باعث شده است تا هم یادگیری آن برای کودکان جذاب تر و راحت تر باشد و هم به خاطر سپاری ریتم ها برای کودکان بسیار راحت تر شده است. این کتاب خوب از موسسه فرهنگی هنری ماهور به چاپ رسیده است. در کل کتاب ، سعی شده تا با استفاده از شعر ها و در کنار آن تصاویر جذاب و رنگی برای کودک جوی جذاب تر ایجاد شود. استفاده از این کتاب را برای کودکان مخصوصا در سنین پایین بسیار توصیه می کنیم.
کتاب های آموزش تنبک برای بزرگسالان
کتاب های آموزشی که برای بزرگسالان نگاشته و تالیف شده است البته بسیارند ولی همه آنها را توصیه نمی کنیم. کتاب های آموزشی باید استاندارد های لازم را رعایت کنند و قبل از هر چیز آموزش اصولی نواختن و حرکات مهم روی تنبک را باید در دستور کار قرار داد.
از آنجاییکه در آموزش تنبک بسیار مهم است که حرکات دست و نوازندگی درست رعایت شود و از سویی هم هیچ کتابی نیست که بتواند خیلی کارآمد موارد عملی را آموزش دهد لذا توصیه می کنیم قبل از رجوع به کتاب ها حتما از آموزش در کلاس یک استاد خبره بهره بجویید و سپس در خلال کلاس و با نظر استاد کتاب های آموزشی یا دیگر آموزش ها را پی ببرید تا در ادامه دچار مشکل نشوید.
کتاب آموزش تنبک
این کتاب بسیار مفید که تالیف استاد بهمن رجبی می باشد یکی از بهترین کتاب های آموزشی در این زمینه است. این کتاب که تا کنون بیش از 16 بار به چاپ مجدد رسیده است از انتشارات سرود منتشر گردیده است. در این کتاب استاد سعی کرده است تا با تصاویر خوب از حرکات و نوع ضربه ها به آموزش بهتر و یادگیری اصولی تر آنها همت گمارد. هنرجویان می توانند با دقت به تصاویر ، بهتر و اصولی تر با ضربات روی تنبک آشنا شوند. در ادامه به آموزش نت ها و ارزش زمانی آنها می پردازد و نوع نگارش را در نحوه نواختن آموزش می دهند. در بخش های بعدی نیز با ریتم هایی که از ساده به مشکل طراحی شده اند ، هنرجویان می توانند به راحتی در ریتم ها و نوازندگی آنها تبحر پیدا کنند. در کل کتاب سعی شده است تا آموزش تنبک به صورت کامل صورت گیرد و حتی به خیلی جزئیات و ریزه کاری ها نیز پرداخته شده است که این خود بسیار در زیبا نواختن این ساز موثر و کار آمد است.
برای نواختن تنبک بسیار مهم است که تمرین شما در هر درس به اندازه ای باشد که بتوانید به راحتی و اصطلاحا روان همه نت های هر بخش را بنوازید و سپس وارد بخش های دیگر شوید. دقت کنید که فقط نواختن و رد شدن از هر درس ملاک نیست و بایستی بتوانید که هر بخش را درست و اصولی و با تبحر بنوازید.
در آکادمی موسیقی دانوش، مدرس آموزش تنبک به فراخور سطح و سن هنرجویان از کتب مختلف آموزشی بهره می برند که البته برای کامل شدن روند آموزش جزواتی که در کلاس به هنرجو نیز می دهند بسیار در پیشرفت هنرجویان موثر است.